Jak napisać transkrypcję? W ostatnich latach coraz popularniejsza staje się forma wywiadu. Rozmowy są przeprowadzane z różnymi osobami – naukowcami, piosenkarzami, aktorami… Czy wiesz, w jaki sposób powstaje wywiad, który możesz przeczytać w czasopiśmie, gazecie lub na stronie internetowej? Najpierw dziennikarz pracuje nad nagraniem rozmowy na dyktafon. Wbrew temu, co sądzi wiele osób, nie jest to najtrudniejsza część pracy. Prawdziwe schody zaczynają się wtedy, gdy konieczne jest uporanie się z transkrypcją. W jaki sposób się ją przeprowadza?
Czym właściwie jest transkrypcja?
To oczywiście pierwsze pytanie, które musisz sobie zadać, jeżeli chcesz dowiedzieć się, jak napisać transkrypcję. Najprościej można ją zdefiniować jako spisanie tekstu mówionego, a następnie poddanie go odpowiednim poprawkom. O jakie poprawki chodzi? Wbrew pozorom, zmian w tekście musi być całkiem sporo. Tekst mówiony znacząco różni się od tego, co możesz przeczytać w gazecie czy na stronie internetowej.
Tekst mówiony a proces transkrypcji
Redaktor przeprowadzający wywiad musi zadbać o wyeliminowanie słów potocznych i składni charakterystycznej dla rozmowy. Czym charakteryzuje się taka składnia? Przede wszystkim pojawia się w niej sporo wtrąceń oraz dygresji. Bardzo często rozmawiający zapominają o tym, o czym mówili przed chwilą. Skutkuje to częstym urywaniem kolejnych zmian. Zdarza się również, że poszczególne zdania nie łączą się ze sobą. Jeżeli dziennikarz chce, aby jego wywiad dobrze się czytało, musi wyeliminować te mankamenty w transkrypcji.
Jak napisać transkrypcję? Czy może się tym zająć zwykły człowiek?
Przede wszystkim warto zadać sobie pytanie: kim właściwie jest zwykły człowiek? To oczywiście ktoś, kto nie jest profesjonalistą. Czy zatem osoba bez studiów humanistycznych jest w stanie przeprowadzić transkrypcję? Oczywiście! Należy jednak pamiętać o pewnych zasadach, których trzeba przestrzegać. Dzięki temu tekst będzie dużo bardziej czytelny. Może także zyskać dużą popularność, co jest szczególnie istotne, jeśli umieszczasz tekst na portalu internetowym. Popularne teksty znacząco zwiększają zasięgi, co przekłada się na wynagrodzenie redaktora.
Spisywanie nagrania – na co należy zwracać uwagę?
Popularnym błędem jest spisywanie każdego słowa, które pojawia się w nagraniu. Rozmowa i język mówiony mają swoją specyfikę. Bardzo często pojawiają się dygresje, które nie wnoszą nic do tematu. Dobrze napisana transkrypcja pomija takie dygresje i koncentruje się na tym, co jest sednem danego wywiadu. Wbrew temu, co sądzi wiele osób, w czasie rozmowy redaktor często stara się nawiązać dobry kontakt ze swoim rozmówcą. Mogą pojawić się osobiste pytania, które nie powinny nigdy pojawić się w tekście. Dlaczego? Dlatego, że odpowiedź na nie jest przeznaczona jedynie dla redaktora i rozmówca nie chce jej upowszechniać. W transkrypcji należy zwracać uwagę na to, co rozmówca powiedział w tajemnicy i czego nie chce mówić wszystkim czytelnikom wywiadu.
Co powinno pojawić się w transkrypcji?
W takim razie co powinno się spisywać? Przede wszystkim konkretne informacje. Podążaj za tokiem myślenia rozmówcy. Odsłuchuj nagranie po minucie, a następnie je pauzuj. Czemu? To oczywiście proste! Pauzuj nagranie po to, aby spisywać zapamiętany fragment. Zwróć uwagę na to, że im większe fragmenty będziesz zapamiętywać, tym szybciej dokonasz transkrypcji całego wywiadu.
W jaki sposób przeprowadzać korektę spisanej transkrypcji?
Korekta należy do jednych z podstawowych procesów wydawniczych. Bez niego wydawcy nie będą chcieli wydrukować żadnego tekstu. Dotyczy to również redaktorów portalów internetowych. Na czym więc polega korekta? Wbrew temu, co można by było sądzić, nie należy ona do prostych czynności. Trzeba zwrócić uwagę na wszystkie mankamenty edytorskie. Przykładowo, w tekście mogą pojawić się myślniki, choć powinno się w ich miejsce wstawiać półpauzy.
Korekta tekstu a poprawki dotyczące składni i stylistyki
Wiele osób zastanawia się, czy warto poprawiać składnię tekstu. W procesie transkrypcji należy zadbać przede wszystkim o to, aby tekst był przyjemny w czytaniu. Problem może pojawić się wtedy, gdy przeprowadzającemu wywiad nie podoba się jakieś słowo, którego użył rozmówca. Czy można je poprawić? Zdania są podzielone. Na korzyść takiego rozwiązania może przemawiać kilka czynników. Po pierwsze, tekst powinno się łatwo czytać. Po drugie, czasem rozmówcy nie używają precyzyjnych słów, ponieważ język mówiony różni się od języka pisanego.
Transkrypcja na zamówienie – czy warto korzystać z usług osób spisujących nagrania?
Nie zawsze będziesz mieć czas na przeprowadzenie transkrypcji. Dlaczego? Dlatego, że jest to bardzo czasochłonne zajęcie. Nagranie trzeba kilkukrotnie odsłuchiwać, a następnie przenosić słowa na klawiaturę. Później koniecznie należy poprawić wiele nieścisłości, które mogą pojawić się z racji tego, że wywiad jest formą mówioną. Tekst musisz dostosować do możliwości czytelniczych swojego odbiorcy. Zadbaj o to, aby wywiad dało się przyjemnie czytać. Jeżeli nie masz na to wystarczająco dużo czasu, zatrudnij kogoś, kto przeprowadzi transkrypcję za Ciebie.
